شعر فلسطین، شعر زخم و گلوله | نگاهی بر مجموعه «ترانه‌های وطن و تبعید»

به گزارش شهرآرانیوز، دهه ۷۰ بود که انتشارات سوره مهر، یک مجموعه هشت جلدی از اشعار شاعران مختلف فلسطینی را ترجمه و چاپ کرد که به شدت با استقبال علاقه‌مندان به شعر و ادبیات، مخصوصا شعر پایداری روبه رو شد.

 بعد از گذشت دو دهه و دو سال پیش از عملیات «طوفان الاقصی» که صدایش در کل جهان پیچید، این انتشارات دوباره به سراغ قفسه کتاب‌های چاپ شده اش رفت و برای بازنگری و چاپ دوباره این مجموعه دست به کار شد. کتابی که به نظر خوانش آن در این روز‌ها و هم زمان با آخرین جمعه ماه رمضان که مزین شده است به نام روز قدس خالی از لطف نیست.

یک مجموعه کامل از اشعار شاعران فلسطینی

«ترانه‌های وطن و تبعید» که موسی بیدج آن را گردآوری، تدوین و ترجمه کرده است، درواقع، در برگیرنده سروده‌هایی از نام آوران شعر فلسطین است که ترانه‌های خود را در وطن و در تبعید سروده اند. این شاعران تمام عمر خود را در بازسرایی آرمان خود و مردمشان سپری کردند.

 این اثر یک مجموعه دو جلدی است که در جلد اول آن پنج دفتر شعر از «عزالدین المناصره»، «معین بسیسو»، «محمود درویش»، «سمیح القاسم» و «توفیق زیاد» به چاپ رسیده است و در جلد دوم پنج دفتر شعر از «موسی حوامده»، «فدوی طوقان»، «احمد دخبور»، «محمدعلی شمس الدین» و «محمد القیسی» گنجانده شده است.

 در ابتدای هر دفتر شعر نیز معرفی جامعی از شاعر و شرح گفت وگوی آن‌ها با منابع گوناگون آورده شده است. نکته جذاب درباره این اثر، همان طور که مرتجم به آن اشاره کرده، بسنده کردن به ترجمه آثار دو شاعر به نام‌های محمود درویش و معین بسیسو است و اینکه از دیگر شاعران پرآوازه این دیار جز ترجمه‌هایی پراکنده در دست نیست، اما این اثر می‌تواند مجموعه کاملی از اشعار شاعران این دیار را در اختیار مخاطب قرار دهد.

در ادامه حتما بخوانید شعرخوانی شاعران در محضر رهبر انقلاب + فیلم و متن

شعر دلدارانی که در غربت به هم می‌رسند

بد نیست بدانید که پس از قرارداد دوباره با مترجم این کتاب، اشعار شاعران فلسطینی بازنگری و دو مجموعه شعر دیگر هم ترجمه و به اشعار قبلی افزوده شد. این فرایند نزدیک به دو سال طول کشید و حالا همه این ۱۰ مجموعه شعر در یک کتاب دو جلدی به نام «ترانه‌های وطن و تبعید» تجمیع و منتشر شده است. 

در پشت جلد این کتاب نیز آمده است: شعر فلسطین شعر زخم است و گلوله؛ شعر دلدارانی که در غربت به هم می‌رسند، در فرودگاه‌ها و بندرها، در قهوه خانه‌ها و زندان ها، در پیاده رو‌های غریب، شعر دلتنگی برای میهن، میهنی که سرنیزه‌ها پیکرش را مشبک کرده اند. در شعر فلسطین نام‌ها فراوان اند؛ اما درخشان‌ها اندک، به شماره انگشتان دو دست یا کمی بیشتر. علاقه‌مندان به ادبیات جهان، دوستداران شعر پایداری، استادان و دانش پژوهانی که به کار نقد و بررسی و ادبیات تطبیقی اشتغال دارند، از مخاطبان اصلی کتاب خواهند بود.
شعری را از سمیح القاسم، شاعر بزرگ فلسطینی که در این مجموعه به چاپ رسیده است با هم می‌خوانیم:

«ما برای مردن وقت نداریم
اگر کم شویم دشمنان ما افزون می‌شوند
برخیز
با دل و گام‌های چابک
به سمت ما برخیز!»